Manifestations of pride in the fourth Abbasid era, “Sharif al-Radi” as an example ..

Author

Assistant Professor Department of Human Sciences, College of Medicine Ibn Sina University of Medical Sciences, Amman, Jordan

Abstract

This research includes identifying one of the figures of the fourth Abbasid era who held a high status among historians, critics, and researchers, namely Al-Sharif Al-Radi, who combined his lineage and honorable lineage to the House of Prophet hood on the side of his parents, the abundance of poetry, and the diversity of his purposes, the most prominent of which was the purpose of The pride with which the poet sang of his noble morals, his heroism, the virtues of his people, and his belonging to the true religion. The nature of the study required that it be organized into an introduction and three sections. The introduction dealt with the political, social and cultural circumstances that affected the era of Al-Sharif Al-Radi. The first section was devoted to talking about the motives of pride and its stages according to Al-Sharif Al-Radi. The second section was devoted to talking about the areas of pride according to Al-Sharif Al-Radi, and in the third section it was about the artistic and stylistic features.  
The study followed the artistic approach, by extrapolating and analyzing poetic texts related to pride in the collections of Sharif al-Radi. In addition to extrapolating the literary material in the references presented to Sharif Al-Radi

Keywords

Main Subjects


قائمة المصادر والمراجع :
القرآن الكريم
إبراهيم . مصطفى, وآخرون : المعجم الوسيط , 1989, المكتبة الإسلامية ،اسطنبول.
إسماعيل .عز الدين: الأدب وفنونه، طـ2، 1985، دار الفكر العربي
ابن الأثير. علي بن محمد: الكامل في التاريخ , تحقيق عمر تدمري، ط1،1997 ، دار الكتاب العربي ,بيروت. 
الألباني. محمد: سلسلة الأحاديث الصحيحة، ط1, 1995 , مكتبة المعارف ،الرياض.
الباخرزي . أبو القاسم : دمية القصر وعصرة  أهل العصر، تحقيق محمد التوتنجي ،1995   دار الجيل, بيروت. 
ابن بردي. تغري :النجوم الزاهرة في ملوك مصر والقاهرة ، 1972، وزارة الثقافة ، القاهرة .                                                                                                        
البزار. أبو بكر (ت 292هـ): مسنده , تحقيق محفوظ الرحمن زين الله, ط1 ، 1988 ، مكتبة العلوم والحكم .   
التبريزي. الخطيب : الوافي في العروض والقوافي، تحقيق حسن عبد الله , 1966  مطابع دار الكتاب العربي، القاهرة، ص 149.
الثعالبي . أبو منصور : يتيمة الدهر في محاسن أهل العصر، تحقيق مفيد قمحية, ط1, 1983, دار الكتب العلمية, بيروت .
جاسم. عزيز: الاغتراب في حياة وشعر الشريف الرضي، طـ2، 1987، آفاق عربية ,بغداد
ابن الجوزي .عبد الرحمن : المنتظم في تاريخ الملوك والأمم, تحقيق محمد عطا ،1992 ، دار الكتب العلمية , بيروت .
الحلو. عبد الفتاح: الشريف الرضي، دار هجر، بغداد .
أبو الخشب. إبراهيم: تاريخ الأدب العربي في العصر العباسي الثاني،1974, دار الفكر القاهرة.
ابن خلكان. أبو العباس : وفيات الأعيان وأنباء أبناء الزمان ، تحقيق إحسان عباس ، دار صادر، بيروت.
أبو الخير. محمود: شعر حروب الرّدة ، ط1، 2002، منشورات وزارة الثقافة , عمان.
أبو الخير. محمود: شعر رثاء النفس ،2006 , دار جهينة  , عمان .
الدخيلي . حسين: البنية الفنية لشعر الفتوحات الإسلامية في عصر صدر الإسلام، ط11  2011، دار الحامد، عمان 
أبو دهيم. إيمان ، حجازيات الشريف الرضي ونجدياته، رسالة ماجستير،2000, الجامعة الأردنية، عمان.
الذهبي. محمد بن أحمد : سير أعلام  النبلاء , تحقيق شعيب الأرنأووط  , ط2  2008, مؤسسة الرسالة , بيروت .    
الرضي. الشريف : ديوانه ، دار صادر, بيروت (د.ت). 
الرضي .الشريف: مقدمة حقائق التأويل في متشابه التنزيل , تحقيق محمد آل كاشف، دار الأضواء، بيروت .
رواقة. إنعام: الرؤية السياسية والاجتماعية في شعر الشريف الرّضي ، رسالة ماجستير ،1989  جامعة اليرموك ، أربد
السيوطي. جلال الدين (ت911ه): تاريخ الخلفاء, تحقيق حمدي الدمرداش, ط1, 2004   مكتبة نزار الباز.
شلش. محمد ، الحماسة في شعر الشريف الرضي ,ط2, 1985، المكتبة العالمية, بغداد .
عباس .إحسان: الشريف الرضي، 1959 , دار صادر، بيروت .
عباس, فضل : البلاغة فنونها وأفنانها ، ط3، 1998 ، دار الفرقان ، عمان
ابن العبد. طرفة (سيرته وشعره ): حسن جعفر، دار الكتب العلمية، بيروت.
دار الجيل, بيروت. 
عبد الغني. محمد,  الشريف الرضي, ط3, دار المعارف , القاهرة  .
عمران. عبد اللطيف ، شعر الشريف الرضي, ط1, 2000, دار الينابيع, دمشق.
ابن عنبه. أحمد: عمدة الطالب في أنساب آل أبي طالب، طـ1، وزارة الثقافة، عمان .
عياد. شكري: موسيقى الشعر العربي،1987 دار المعرفة، القاهرة.
القيرواني .ابن رشيق: العمدة في محاسن الشعر وآدابه ونقده ، تحقيق محمد محي الدين،1981                                                                                
ابن كثير. أبو الفداء : البداية والنهاية، تحقيق أحمد أبو ملحم , 1987 دار الكتب العلمية  بيروت.
كوين. جون: بناء لغة الشعر, ترجمة أحمد درويش, ط3، 1993, دار المعارف.
المازني. إبراهيم: حصاد الهشيم،1961، المطبعة العصرية، القاهرة. 
مبارك. زكي: عبقرية الشريف الرضي , ط1, 1938, مطبعة الجزيرة , بغداد.
مباركي. محمد بن هادي، شعر الدعوة الإسلامية في العصر الأيوبي, ط1,  2000، الجامعة الإسلامية .
مبيضين. مها : الوالهة الحيرى " ليلى الأخيلية شاعرة العصر الأموي " ط1, 2011، الأهلية للنشر والتوزيع، عمان .   
المطرودي. محمد: الشريف الرضي ( حياته وشعره)، 1984, منشورات النادي الأدبي  الرياض. 
ابن منظور. محمد : لسان العرب, ط3, 1414ه, دار صادر، بيروت.
ناصف. مصطفى : الصورة الأدبية، طـ1، 1981، دار الأندلس
 الهيتي. حميد: الرفض في شعر الشريف الرضي، ضمن كتاب الشريف الرضي ودراسات في ذاكره الألفية، 1985، دار آفاق عربية, بغداد .
 
 
References :
alquran alkarim
'iibrahim , mustafaa, wakhrun : almuejam alwasit , 1989, almaktabat al'iislamiat ,astanbul.
aibn al'athir, ealiin bin muhamadi: alkamil fi altaarikh , tahqiq eumar tudamari, tu1 ,1997 , dar alkitab alearabii ,birut.
abn aljawzi ,eabd alrahman : almuntazim fi tarikh almuluk wal'ummi, tahqiq muhamad eata ,1992 , dar alkutub aleilmiat , bayrut .
abn aleabdu, tarafa (siratih washaerih ): hasan jaefara, dar alkutub aleilmiati, bayrut.
abn khalkan, 'abu aleabaas : wafayat al'aeyan wa'anba' 'abna' alzaman , tahqiq 'iihsan eabaas , dar sadir, birut.
abn rashiqa(t456ha): aleumdat fi mahasin alshier wadabih wanaqdih , tahqiq muhamad muhi aldiyn,1981 dar aljili, birut.
aibn eanabahu, 'ahmadu: eumdat altaalib fi 'ansab al 'abi talib, ta1, wizarat althaqafati, eamaan .
abn kathirin, 'abu alfida' (t 774hi):albidayat walnihayatu, tahqiq 'ahmad 'abu milhim , 1987 dar alkutub aleilmiat , bayrut.
abn manzur,muhamad bin makram , (t 711hi): lisan alearbi, ta3, 1414h, dar sadir, birut.
abn bardi, taghri, (t874ha):alnjum alzaahirat fi muluk misr walqahirat , 1972, wizarat althaqafat alqahira .
'abu alkhashaba, 'iibrahim: tarikh al'adab alearabii fi aleasr aleabaasii althaani,1974, dar alfikr alqahirati.
'abu dahim, 'iiman , hijaziaat alsharif alradii wanajdiaatunhi, risalat majistir,2000, aljamieat al'urduniyatu, eaman.
al'albani, muhamadu: silsilat al'ahadith alsahihati, ta1, 1995 , maktabat almaearif ,alriyad.
albakhirziu , 'abu alqasim (t467 hu): dumyat alqasr waeasrat 'ahl aleasra, tahqiq muhamad altuwtanji 1995 , dar aljili, birut.
albazaar, 'abu bakr (t 292ha): musnaduh , tahqiq mahfuz alrahman zayn allah, ta1 , 1988 , maktabat aleulum walhukm .
altabrizi, alkhatib (t: 502h): alwafi fi aleurud walqawafi, tahqiq hasan eabd allah , 1966 matabie dar alkitaab alearabii, alqahirata, s 149.
althaealibi, yatimat aldahr fi mahasin 'ahl aleasri, tahqiq mufid qamhiatun, ta1, 1983, dar alkutub aleilmiati, bayrut .
alhulu, eabd alfataahi: alsharif alradi, dar hijar, baghdad .
aldukhayli , husayn: albinyat alfaniyat lishaer alfutuhat al'iislamiat fi easr sadr al'iislami, ta11 2011, dar alhamidi, eamaan
aldhahabi, muhamad bin 'ahmadu(t 748 hu) : sayr 'aelam alnubala' , tahqiq shueayb al'arnawuat , tu2 2008, muasasat alrisalat , bayrut .
alradi, alsharif muhamad bin alhusayn (t406 ha): diwanuh , dar sadir, bayrut (d.t).
alsuyuti, jalal aldiyn (t911hi): tarikh alkhulafa'i, tahqiq hamdi aldamardash, ta1, 2004 maktabat nizar albaz.
alsharif alradi, muqadimat haqayiq altaawil fi mutashabih altanzil , tahqiq muhamad al kashif, dar al'adwa', bayrut .
shilsh, muhamad , alhamasat fi shaer alsharif alradii ,ta2, 1985, almaktabat alealamiati, baghdad .
eabaas ,'iihsan: alsharif alradi, 1959 , dar sadir, bayrut .
eabd alghani, muhamad, alsharif alradi, ta3, dar almaearif , alqahira .
eimran, eabd allatif , shaer alsharif alradi, ta1, 2000, dar alyanabie, dimashqa.
eiad, shikri: musiqaa alshier alearabii,1987 dar almaerifati, alqahirati.
kuini,jun: bina' lughat alshiera, tarjamat 'ahmad darwish, ta3, 1993, dar almaearifi.
almazni, 'iibrahim: hisad alhishimi,1961, almatbaeat aleasriatu, alqahirati.
mubarak, zaki: eabqariat alsharif alradii , ta1, 1938, matbaeat aljazirat , baghdadu.
mubarki, muhamad bin hady,shaer aldaewat al'iislamiat fi aleasr al'ayuwbi, ta1, 2000,aljamieat al'iislamia .
almatrudi, muhamadu: alsharif alradii ( hayatuh washaeruhu), 1984, manshurat alnaadi al'adabii alriyad.
alhiti, humidi: alrafd fi shier alsharif alradi, dimn kitab alsharif alradii wadirasat fi dhakirih al'alfiati, 1985, dar afaq earabiat, baghdad .