The formation of spatial space in the novel “The Price of Sacrifice” By Hamed Damanhouri

Author

Assistant Professor of Literature and Criticism, College of Arts and Sciences in Al-Bukayriyah, Qassim University, Kingdom of Saudi Arabia

Abstract

This research aims to reveal one of the terms that belong to the field of narratives and novel criticism, which is the term spatial space represented in the Saudi novel, to describe the place, highlight its historical identity, and investigate its various connotations through the novel “The Price of Sacrifice” by the Saudi writer Hamid Damanhouri. This novel was chosen. As an analytical model because it carries many spatial spaces that are diverse in their form and connotations, so that space has become a narrative component present in all chapters of the novel, in addition to the historical importance of the novel as it is considered the first Saudi novel from an artistic standpoint. This research entitled “The Formation of Spatial Space in the Novel “The Price of Sacrifice” by Hamid Damanhouri” came in an introduction, two sections, and a conclusion.
The first section was entitled “Spatial Space in Narrative, Terminology and Concept,” and it monitored the problem of terminology in language, terminology, and modern literary criticism.
The second section is entitled “The Formation of Spatial Space in the Novel The Price of Sacrifice,” which includes the applied study of this research in an effort to reveal the aesthetics of the formation of spatial space in the novel.

Keywords

Main Subjects


  • المصادر والمراجع

    أولا: المصادر

    • ثمن التضحية- حامد دمنهوري- النادي الأدبي بالرياض- 1980

    ثانيا: المراجع

    • أسد الجزيرة قال لي- محمد رفعت المحامي -مراجعة وتعليق:
      د. حمد بن ناصر الدخيل- ط2 -الرياض- 1999
    • إضاءة النص قراءات في الشعر العربي الحديث- اعتدال عثمان-
      ط 1- الهيئة المصرية العامة للكتاب- القاهرة- ۱۹۹۸م
    • التقنيات السردية في روايات عبد الرحمن منيف -عبد الحميد المحادين - ط 1 - المؤسسة العربية- بيروت- لبنان- 1999
    • الرواية العربية البناء والرؤيا - سمر روحي الفيصل – ط1-مقاربات نقدية -اتحاد الكتاب العرب -دمشق- ۲۰۰۳ م
    • العين- الخليل بن أحمد الفراهيدي- تحقيق عبد الحميد هنداوي- دار الكتب العلمية- ط۱ - ج 4 - بيروت- ۲۰۰۳م
    • الفضاء وبنيته في النص النقدي والروائي (رباعيته الخسوف لإبراهيم، الكوني (نموذجا) - بلسم محمد الشيبان- ط -1منشورات مجلس تنمية الإبداع الثقافي-الجماهيرية الليبية 2004
    • الفيزياء السماع الطّبيعي - أرسطو – تر. عبد القادر قينيني - الدار البيضاء- المغرب- 1991
    • المكان في النص المسرحي- منصور نعمان نجم الديلمي- ط 1- دار الكندي للنشر والتوزيع- الأردن – إربد- 1999
    • بناء الرواية - قاسم د. سيزا أحمد- دار التنوير- بيروت-1985.
    • بناء الرواية العربية السورية- د. سمر روحى الفيصل -اتحاد الكتاب العرب-دمشق- 1995.
    • بنية الشكل الروائي -حسن بحراوي-المركز الثقافي العربي- بيروت- 1990
    • بنية النص السردي من منظور النقد الأدبي- د. لحمداني، حميد- المركز الثقافي العربي للطباعة والنشر والتوزيع- بيروت- 1991م
    • تاج العروس من جواهر القاموس - الزبيدي محمد مرتضى بن محمد الحسيني - تح: عبـد المـنعم خليـل إبراهيم والأستاذ كريم سيد محمد محمود- ج20 مادة (مكن) - ط1 - دار الكتب العلمية- بيروت -2007
    • جماليات المكان -غاستون باشلار -ت: غالب هلسا -دار الجاحظ للنـشر والتوزيـع - بغداد - ١٩٨٠
    • جماليات المكان في الرواية السعودية - د. حمد البليهد - دار الكفاح للنشر والتوزيع - الدمام - ط 1- 1429
    • جمهرة اللغة- ابن دريد ابو بكر محمد بن الحسن الأزدي البصـري
      (ت ٣٢١هــ) - ج3- مادة " كمن " مطبعة مجلس دائرة المعارف العثمانية- ط١ -حيدر آباد-أعادت طبعـه بالأوفسـت مكتبـة المثنى - بغداد - ١٣٤٥هـ.
    • رسائل إخوان الصفاء، وخلان الوفاء- م2-بيروت- دار صادر- 1957
    • رسائل فلسفية، مضاف إليها قطعا من كتبه المفقودة- ابو بكر محمد بن زكريا الرازي- تحقيق: لجنة احياء التراث العربي- ط5- دار آفاق الجديد- منشورات دار آفاق الجديد- بيروت- 1982.
    • سيرة المكان في الرواية السعودية - عبد الله ناصر العنزي- مبادرة المنور للأبحاث الثقافية- ديسمبر 2022
    • شخصية المثقف في الرواية العربية السورية- د.وتار، محمد رياض- ط ١ -اتحاد الكتاب العرب- مشق - ٢٠٠٠ م
    • شعرية الفضاء السردي المتخيل والهوية في الرواية العربية -حسن نجمي- ط 1 - المركز الثقافي العربي- الدار البيضاء(المغرب) – 2000
    • عالم الرواية- رولان بورنوف/ ريال أوئيليه، تر: تهاد التكرلي- ط1- دار الشؤون الثقافية العامة- بغداد- 1991
    • قضايا الفلسفة العامة ومباحثها- محمد علي عبد المعطي - ط2- دار المعرفة الجامعية- الإسكندرية- 1984
    • لسان العرب- ابن منظور- دار صادر- مج 6- ط1 - بيروت- لبنان-1997
    • معجم مصطلحات فروع الأدب المعاصرة ونظريات الحضارة ( عربي / فرنسي)- سمير حجازي - جزيرة الورد- القاهرة- د.ت
    • مناهج تحليل النص السردي - محمد معتصم- فضاءات للنشر والتوزيع - عمان - 2021.
    • نظريات نقدية وتطبيقاتها- أحمد رحماني- ط1- مكتبة وهبة للطباعة والنشر- 2004
    • نظرية المكان من فلسفة ابن سينا - حسن العبيدي - ط1 - دار الشؤون الثقافية العامة - بغداد 1987 م
    • ثالثا المجلات والدوريات
    • حسام عبد العزيز مكاوي -دمنهوري يوثق أسرار المعلم والتاجر المكي في ثمن التضحية - صحيفة مكة - الاحد - 20 مارس 2016 " مؤرشف"
    • د. حسن بن فهد الهويمل -مدخل لدراسة الإبداع القصصي والروائي والمسرحي في المملكة (4) - جريدة الجزيرة - العدد:10428- الطبعة الاولـى -الثلاثاء 23 ,محرم 1422
    • عبد العزيز لعمول -مشكلة المكان في فلسفة ابن رشد - مجلة فكر ونقد - ع13
    • عزت محمد إبراهيم - الفن الروائي عند حامد دمنهوري- مجلة الفيصل الثقافية- العدد السادس عشر -سبتمبر/أكتوبر 1978
    • مثنى حامد -المكان والزمان عند كانط- مجلة الكلمة -العدد 43 -نوفمبر 2010

     

     

    References :'awla: almasadir-    thaman altadhiati- hamid dminhuri- alnaadi al'adabiu bialriyad- 1980thania: almarajie-    'asad aljazirat qal lay- muhamad rifaet almuhami -murajaeatan wataeliqa: du. hamd bin nasir aldukhayli- ta2 -alriyad- 1999-    'iida'at alnasi qira'at fi alshier alearabii alhadithi- aietidal euthman- t 1- alhayyat almisriat aleamat lilkitabi- alqahirati- 1998m-    altiqniaat alsardiat fi riwayat eabd alrahman manif -eabd alhamid almuhadin - t 1 - almuasasat alearabiatu- bayrut- lubnan- 1999-    alriwayat alearabiat albanaa' walruwya - samar ruhi alfaysal - ta1-muqaribat naqdiat -atihad alkitaab alearab -dimashqa- 2003 m-    aleayn- alkhalil bin 'ahmad alfrahidi- tahqiq eabd alhamid hindawiin- dar alkutub aleilmiati- ta1 - j 4 - bayrut- 2003m

    -    alfada' wabinyatuh fi alnasi alnaqdii walriwayiyi (rbaeiatuh alkhusuf li'iibrahim, alkawni (namudhaja) - balsam muhamad alshshyban- t -1manshurat majlis tanmiat al'iibdae althaqafii-aljamahiriat alliybiat 2004

    -    alfizia' alsamae alttbyey - 'aristu - tir. eabd alqadir qinini - aldaar albayda'- almaghrbi- 1991

    -    almakan fi alnasi almasrahi- mansur nueman najm aldiylamii- t 1- dar alkinadii lilnashr waltawziei- al'urduni - 'iirbid- 1999

    -    bina' alriwayat - qasim du. siza 'ahmadu- dar altanwir- bayrut-1985.

    -    bina' alriwayat alearabiat alsuwriati- du. samar ruhaa alfaysal -atihad alkitaab aleariba-dimshqa- 1995.

    -    biniat alshakl alriwayiyi -hasan bahrawi-almarkaz althaqafii alearabia- bayrut- 1990

    -    biniat alnasi alsardii min manzur alnaqd al'adbi- du. lihamdani, humid- almarkaz althaqafiu alearabia liltibaeat walnashr waltawzie- bayrut- 1991m

    -    taj alearus min jawahir alqamus - alzubaydii muhamad murtadaa bin muhamad alhusaynii - tah: eabd almuneim khalil 'iibrahim wal'ustadh karim sayid muhamad mahmud- ja20 mada (mkan) - ta1 - dar alkutub aleilmiati- bayrut -2007-    jamaliaat almakan -ghastun bashlar -t: ghalib hilsa -dar aljahiz lilnashur waltawzie - baghdad - 1980-    jamaliaat almakan fi alriwayat alsueudiat - du. hamad albilihd - dar alkifah lilnashr waltawzie - aldamaam - t 1- 1429-    jmharat allughati- abn durayd abu bakr muhamad bin alhasan al'azdii albasrii (t 321hi) - ja3- mada " kaman " matbaeat majlis dayirat almaearif aleuthmaniati- ta1 -haydar abad-'aeadat tabeah bial'awfusit maktabit almuthanaa - baghdad - 1345hi.-    rasayil 'iikhwan alsafa'i, wakhulan alwafa'i- ma2-birut- dar sadir- 1957-    rasayil falsafiatun, mudaf 'iilayha qataean min kutubih almafqudati- abw bakr muhamad bin zakariaa alraazi- tahqiqu: lajnat ahya' alturath alearabii- ta5- dar afaq aljadid- manshurat dar afaq aljadid- birut- 1982.-    sirat almakan fi alriwayat alsueudiat - eabd allah nasir aleanzi- mubadarat almunawar lil'abhath althaqafiati- disambir 2022-    shakhsiat almuthaqaf fi alriwayat alearabiat alsuwriati- da.watar, muhamad riad- t 1 -atihad alkitaab alearabi- mashq - 2000 m-    shaeriat alfada' alsardii almutakhayal walhuiat fi alriwayat alearabiat -hasan najmay- t 1 - almarkaz althaqafiu alearabii- aldaar albayda'(almaghribi) - 2000-    ealam alriwayati- rulan burnufa/ rial 'uwyiylihi, tir: tihad altakirli- ta1- dar alshuwuwn althaqafiat aleamati- baghdad- 1991-    qadaya alfalsafat aleamat wamabahithuha- muhamad eali eabd almueti - ta2- dar almaerifat aljamieiati- al'iiskandiriati- 1984-    lisan alearabi- abn manzuri- dar sadir- maj 6- ta1 - bayrut- lubnan-1997-    muejam mustalahat furue al'adab almueasirat wanazariaat alhadara ( earabiun / frinsi)- samir hijazi - jazirat alwardi- alqahirati- di.t-    manahij tahlil alnasi alsardii - muhamad muetasimi- fada'at lilnashr waltawzie - eamaan - 2021.-    nazariaat naqdiat watatbiqatuha- 'ahmad rahmani- ta1- maktabat wahbat liltibaeat walnashri- 2004-    nazariat almakan min falsafat abn sina - hasan aleubaydii - ta1 - dar alshuwuwn althaqafiat aleamat - baghdad 1987 m-    thalithan almajalaat waldawriaat-    husam eabd aleaziz mikaawi -dimanhuriun yuathiq 'asrar almuealim waltaajir almakiyi fi thaman altadhiat - sahifat makat - alahid - 20 maris 2016 " murishafi"-    d. hasan bin fahd alhuaymal -madkhal lidirasat al'iibdae alqasasii walriwayiyi walmasrahii fi almamlaka (4) - jaridat aljazirat - aleadadi:10428- altabeat alawila -althulatha' 23 ,muharam 1422-    eabd aleaziz lieumul -mushkilat almakan fi falsafat aibn rushd - majalat fikr wanaqd - ea13-    eazat muhamad 'iibrahim - alfanu alriwayiyu eind hamid dmanhuri- majalat alfaysal althaqafiati- aleadad alsaadis eashar -sibtambir/'uktubar 1978-    mithnaa hamid -almakan walzaman eind kanti- majalat alkalimat -aleadad 43 -nufimbir 2010