Monism in philosophical thought (presentation and criticism)

Author

Lecturer of Doctrine and Philosophy at the Faculty of Islamic and Arab Studies in Mansoura, Al-Azhar University, Egypt.

Abstract

This research is an attempt to address the issue of monism, which some philosophers have taken as a speaking doctrine, expressing their philosophy during the ages of philosophical thought in the various stages. It is the principle that makes God and the world a single existence, whether existence is attributed to matter alone, which is material monism, which is considered a philosophy. Spinoza expressed it very clearly, or to the spirit or ideal only, of which Hegel's philosophy is an applied example. In monotheistic philosophy, there is no dual relationship between two parties (the Creator and the creature) - and there is no acknowledgment of the process of creation at all - but rather the relationship is unilateral with one side. Through research, it becomes clear that monotheistic philosophy is an atheistic philosophy, and it cannot be reconciled with religion in any way. This research was entitled “Monistic Philosophy in Philosophical Thought (Presentation and criticism))” It includes an introduction, two sections, and a conclusion. The first topic is entitled: second is titled: Sections of monism. The second topic is titled: Monism throughout the history of philosophical thought, and it contains three demands: The first is titled: Monism. In the ancient era, the second is entitled: Monism in the Middle European Era, and the third is entitled: Monism in the Modern Era Then the conclusion included the most important results, and finally the indexes. 

Keywords

Main Subjects


  • فهرس المصادر

    • القرآن الكريم.
    • اسبينوزا، د/ فؤاد زكريا، مؤسسة هنداوي – القاهرة، بدون رقم طبعة وبدون دار نشر.
    • تاريخ الفلسفة (العصر الوسيط والنهضة)، اميل برهييه، تر: د/ جورج طرابيشي، دار الطليعة – لبنان، ط: 2، 1983م.
    • تاريخ الفلسفة (المجلد الأول: اليونان وروما)، فريدريك كوبلستون، تر: د/ إمام عبد الفتاح إمام، المجلس الأعلي للثقافة – القاهرة، ط: 1، 2002م.
    • تاريخ الفلسفة (من أوغسطين إلي دانز سكوت) المجلد الثاني – القسم الأول، فريدريك كوبلستون، تر: د/ إمام عبد الفتاح – د/ إسحاق عبيد، المركز القومي للترجمة – القاهرة، ط: 1، 2010م.
    • تاريخ الفلسفة (من أوكام إلي سوريز) ، فريدريك كوبلستون، تر: د/ إمام عبد الفتاح إمام ، د/ محمود سيد أحمد، المجلد الثالث، المركز القومي للترجمة – القاهرة، ط: 1، 2013م
    • تاريخ الفلسفة الأوروبية في العصر الوسيط، د/ يوسف كرم، مؤسسة هنداوي – القاهرة، بدون رقم طبعة وبدون سنة نشر.
    • تاريخ الفلسفة الحديثة، وليم كلي رايت، تر: د/ محمود سيد أحمد، دار التنوير – لبنان، ط: 1، 2010م.
    • تاريخ الفلسفة الغربية ( الكتاب الثالث – الفلسفة الحديثة)، برتراندرسل، تر: د/ محمد فتحي الشنيطي، الهيئة المصرية العامة للكتاب، بدون رقم طبعة، 1977م.
    • تاريخ الفلسفة اليونانية من منظور شرقى (الجزء الأول – السابقون علي السوفسطائيين)، د/ مصطفي النشار، دار قباء – القاهرة، 1998م.

     

     

    • تاريخ الفلسفة اليونانية، د/ ماجد فخرى، دار العلم للملايين – لبنان، ط: 1، 1991م.
    • تاريخ الفلسفة اليونانية، وولتر ستيس، تر: مجاهد عبد المنعم مجاهد، دار الثقافة – القاهرة، بدون رقم طبعة، 1984م.
    • تاريخ الفلسفة(القرن السابع عشر)، اميل برهييه، تر: د/ جورج طرابيشي، ط: 2، 1993م
    • تاسوعات أفلوطين، تر: د/ فريد جبر، مكتبة لبنان ناشرون، ط: 1، 1997م.
    • جدلية الدين والتنوير (من دروس فلسفة الدين لهيجل)، تر: أبي يعرب المرزوقي، هيئة أبوظبي للسياحة والثقافة – كلمة، ط: 1، 2014م.
    • الحرية الإنسانية والعلم، د/ يمنى طريف الخولي، مؤسسة هنداوي، 2016م.
    • خريف الفكر اليونانى، د/ عبد الرحمن بدوي، مكتبة النهضة المصرية، ط: 5، 1979م.
    • دليل أكسفورد للفلسفة، تدهوندرتش، تر: نجيب الحصادي، المكتب الوطني للبحث والتطوير – ليبيا، بدون رقم طبعة، 2003م.
    • الدليل الفلسفي الشامل، رحيم أبو رغيف الموسوي، دار المحجة البيضاء – لبنان، ط: 1، 2013م.
    • ديمقريطس فيلسوف الذرة وأثره في الفكر الفلسفي حتي عصورنا الحديثة، د/ علي سامي النشار – د/ محمد عبودي إبراهيم – د/ علي عبد المعطي محمد، الهيئة المصرية العامة للتأليف والنشر، بدون رقم طبعة، 1972م.
    • ربيع الفكر اليونانى، د/ عبد الرحمن بدوي، مكتبة النهضة المصرية، ط: 3، 1942م.

     

     

    • شلنج، د/ عبد الرحمن بدوي، المؤسسة العربية للدراسات والنشر – بيروت، ط: الثانية، بدون سنة نشر.
    • علم الأخلاق، باروخ اسبينوزا، تر: جلال الدين سعيد، المنظمة العربية للترجمة – لبنان، ط: 1، 2009م.
    • العلمانية الجزئية والعلمانية الشاملة، د/ عبد الوهاب المسيري، دار الشروق – القاهرة، ط: الأولي، 2002م.
    • فجر الفلسفة اليونانية قبل سقراط، د/ أحمد فؤاد الأهواني، دار إحياء الكتب العربية – عيسي البابي الحلبي وشركاه – مصر، ط: 1، 1954م.
    • فكرة الألوهية عند أفلاطون وأثرها في الفلسفة الإسلامية والغربية، د/ مصطفي النشار، مكتبة مدبولي – القاهرة، ط: 2، 1988م.
    • فلاسفة يونانيون العصر الأول، د/ جعفر آل ياسين، مطبعة الإرشاد – جامعة بغداد، ط: 1، 1971م.
    • الفلسفة المثالية، هنس زندكولر، تر: د/ أبو يعرب المرزوقي – فتحي المسكيني – ناجي العونلي، الشبكة العربية للأبحاث والنشر- لبنان، ط: 1، 2012م.
    • الفلسفة اليونانية تاريخها ومشكلاتها، د/ أميرة حلمي مطر، دار قباء – القاهرة، بدون رقم طبعة، 1998م.
    • الفلسفة اليونانية حتى أفلاطون، د/ عزت قرني، مجلس النشر العلمي – جامعة الكويت، بدون رقم طبعة، 1993م.
    • الفلسفة أنواعها ومشكلاتها، هنتر ميد، تر: د/ فؤاد زكريا، مؤسسة هنداوي، بدون رقم طبعة، 2022م.
    • فلسفة هيجل ولتر ترنس ستيس – هيجل والديمقراطية د/ ميشيل متياس، تر: د/ إمام عبد الفتاح إمام ، مكتبة مدبولي، بدون رقم طبعة، 1996م.
    • فلسفة هيجل، المجلد الأول المنطق وفلسفة الطبيعة، ولتر سيتس، تر: د/ إمام عبد الفتاح إمام، دار التنوير – لبنان، ط: 3، 2007م.
    • فلسفة هيجل، عبد الفتاح الديدى، مكتبة الأنجلو المصرية، بدون رقم طبعة، 1970م
    • قصة الفلسفة الحديثة، أحمد أمين – زكي نجيب محمود، لجنة التأليف والترجمة والنشر- القاهرة، بدون رقم طبعة، 1936م.
    • قصة الفلسفة اليونانية، أحمد أمين – زكي نجيب محمود، دار الكتب المصرية، ط: 2، 1935م.
    • كزينوفان والفلسفة الإيلية، د/ الطيب بو عزة، مركز نماء للبحوث والدراسات – الدار العربية للطباعة – لبنان/ الرياض، ط: 1، 2016م.
    • مع الفلسفة اليونانية، د/ محمد عبر الرحمن مرحبا، منشورات عويدات – باريس/ لبنان، ط: 3، 1988م.
    • معجم الفلاسفة، د/ جورج طرابيشى، دار الطليعة – لبنان، ط: 3، 2006م.
    • المعجم الفلسفى، د/ مراد وهبة، دار قباء الحديثة – القاهرة، ط: 5، 2007م.
    • المعجم الفلسفي، مجمع اللغة العربية، الهيئة العامة لشؤون المطابع الأميرية – القاهرة، بدون رقم طبعة، 1983م.
    • موسوعة أعلام الفلسفة العرب والأجانب، روني إيلي ألفا، دار الكتب العلمية – لبنان، ط: 1، 1992.
    • موسوعة الفلسفة والفلاسفة، د/ عبد المنعم الحفني، مكتبة مدبولي،
      ط: 3، 2010م.
    • موسوعة الفلسفة، د/ عبد الرحمن بدوي، المؤسسة العربية للدراسات والنشر – لبنان، ط: 1، 1984م.

     

     

    • الموسوعة الفلسفية العربية، المجلد الأول، معهد الإنماء العربي – لبنان، ط: 1، 1986م.
    • الموسوعة الفلسفية العربية، المجلد الثاني – القسم الثاني، معهد الإنماء العربي - لبنان، ط:1، 1988م.
    • الموسوعة الفلسفية المختصرة، جوناثان ري و ج.أو. أرمسون، تر: فؤاد كامل – جلال العشري – عبد الرشيد عبد الصادق، المركز القومي للترجمة – القاهرة، ط: 1، 2013م.
    • موسوعة اليهود واليهودية والصهيونية، د/ عبد الوهاب المسيري، دار الشروق – القاهرة، ط:1، 1999م.

     

     

    -    alquran alkarim.

    -    asbinuza, du/ fuad zakaria, muasasat hindawi - alqahiratu, bidun raqm tabeat wabidun dar nashra.

    -    tarikh alfalsafa (aleasr alwasit walnahdatu), amil birhiihi, tir: du/ jurj tarabishi, dar altalieat - lubnan, ta: 2, 1983m.

    -    tarikh alfalsafa (almujalad al'uwwla: alyunan waruma), fridrik kublistun, tir: du/ 'iimam eabd alfataah 'iimami, almajlis al'aelii lilthaqafat - alqahiratu, ta: 1, 2002m.

    -    tarikh alfalsafa (min 'uwghustin 'iilay danz skut) almujalad althaani - alqism al'uwla, fridrik kublistun, tir: du/ 'iimam eabd alfataah - du/ 'iishaq eubayd, almarkaz alqawmia liltarjamat - alqahiratu, ta: 1, 2010m.

    -    tarikh alfalsafa (min 'uwkam 'iili suriz) , fridrik kublistun, tir: du/ 'iimam eabd alfataah 'iimam , du/ mahmud sayid 'ahmadu, almujalad althaalithi, almarkaz alqawmia liltarjamat - alqahiratu, ta: 1, 2013m

    -    tarikh alfalsafat al'uwrubiyat fi aleasr alwasit, du/ yusif karm, muasasat hindawi - alqahirati, bidun raqm tabeat wabidun sanat nashira.

    -    tarikh alfalsafat alhadithati, wilyam kuli rayat, tir: du/ mahmud sayid 'ahmadu, dar altanwir - lubnan, ta: 1, 2010m.

    -    tarikh alfalsafat algharbia ( alkitaab althaalith - alfalsafat alhadithatu), birtrandirsl, tir: du/ muhamad fathi alshiniti, alhayyat almisriat aleamat lilkitabi, bidun raqm tabeati, 1977m.

    -    tarikh alfalsafat alyunaniat min manzur sharqaa (aljuz' al'awal - alsaabiqun eali alsuwfistayiyiyni), da/ mustafi alnashar, dar qaba' - alqahirati, 1998m.

    -    tarikh alfalsafat alyunaniati, da/ majid fakharaa, dar aleilm lilmalayin - lubnan, ta: 1, 1991m.

     

     

    -    tarikh alfalsafat alyunaniati, wultar stis, tur: mujahid eabd almuneim mujahidi, dar althaqafat - alqahirati, bidun raqm tabeati, 1984m.

    -    tarikh alfalsafati(alqarn alsaabie eashar), amil birhiihi, tir: du/ jurj tarabishi, tu: 2, 1993m

    -    tasueat 'aflutin, tur: du/ farid jabara, maktabat lubnan nashiruna, ta: 1, 1997m.

    -    jadaliat aldiyn waltanwir (min durus falsafat aldiyn lihayjil), tir: 'abi yaerib almarzuqi, hayyat 'abuzaby lilsiyahat walthaqafat - kalimatu, ta: 1, 2014m.

    -    alhuriyat al'iinsaniat waleilmu, da/ yumnaa tarif alkhuli, muasasat hindawi, 2016m.

    -    kharif alfikr alyunanaa, da/ eabd alrahman bidway, maktabat alnahdat almisriati, ta: 5, 1979m.

    -    dlil 'aksfurd lilfalsafati, tdihundirtish, tur: najib alhasadii, almaktab alwataniu lilbahth waltatwir - libya, bidun raqm tabeati, 2003m.

    -    aldalil alfalsafiu alshaamila, rahim 'abu raghif almusui, dar almahijat albayda' - lubnan, ta: 1, 2013m.

    -    dimuqritis faylasuf aldhurat wa'atharuh fi alfikr alfalsafii hati easuruna alhadithata, da/ eali sami alnashaar - du/ muhamad eabuwdi 'iibrahim - da/ eali eabd almueti muhamad, alhayyat almisriat aleamat liltaalif walnashri, bidun raqm tabeati, 1972m.

    -    rbie alfikr alyunanaa, da/ eabd alrahman bidway, maktabat alnahdat almisriati, tu: 3, 1942m.

    -    shlinji, da/ eabd alrahman badwi, almuasasat alearabiat lildirasat walnashr - bayrut, ta: althaaniatu, bidun sanat nashira.

    -    ealam al'akhlaqi, barukh asbinuza, tur: jalal aldiyn saeidi, almunazamat alearabiat liltarjamat - lubnan, ta: 1, 2009m.

    -    alealmaniat aljuzyiyat waleilmaniat alshaamilatu, da/ eabd alwahaab almasiri, dar alshuruq - alqahiratu, ta: al'uwli, 2002m.

     

     

    -    fajr alfalsafat alyunaniat qabl suqrat, du/ 'ahmad fuaad al'ahwani, dar 'iihya' alkutub alearabiat - eisi albabi alhalabii washarikah - masr, ta: 1, 1954m.

    -    fikrat al'uluhiat eind 'aflatun wa'athariha fi alfalsafat al'iislamiat walgharbiati, du/ mustafay alnashar, maktabat madbuli - alqahiratu, tu: 2, 1988m.

    -    falasifat yunaniuwn aleasr al'uwala, da/ jaefar al yasin, matbaeat al'iirshad - jamieat baghdad, ta: 1, 1971m.

    -    alfalsafat almithaliati, hins zindikulir, tir: 'abu yuerib almarzuqi - fathi almiskiniu - naji aleunli, alshabakat alearabiat lil'abhath walnashri- lubnan, ta: 1, 2012m.

    -    alfalsafat alyunaniat tarikhuha wamushkilatiha, du/ 'amirat hilmi mutara, dar qaba' - alqahirati, bidun raqm tabeati, 1998mi.

    -    alfalsafat alyunaniat hataa 'aflatuna, da/ eazat qirni, majlis alnashr aleilmii - jamieat alkuayti, bidun raqm tabeati, 1993ma.

    -    alfalsafat 'anwaeuha wamushkilatiha, hintar mid, tir: di/ fuad zakaria, muasasat hindawaa, bidun raqm tabeati, 2022m.

    -    falsafat hijil wiltar tirins stis - hijil waldiymuqratiat da/ mishil mutyas, tir: du/ 'iimam eabd alfataah 'iimam , maktabat madbuli, bidun raqm tabeati, 1996m.

    -    falsafat hijili, almujalad al'awal almantiq wafalsafat altabieati, waltar siats, tir: du/ 'iimam eabd alfataah 'iimam, dar altanwir - lubnan, ta: 3, 2007m.

    -    falsafat hijili, eabd alfataah aldaydaa, maktabat al'anjilu almisriatu, bidun raqm tabeati, 1970m

    -    qisat alfalsafat alhadithati, 'ahmad 'amin - zaki najib mahmud, lajnat altaalif waltarjamat walnashra- alqahirati, bidun raqm tabeati, 1936m.

    -    qisat alfalsafat alyunaniati, 'ahmad 'amin - zaki najib mahmud, dar alkutub almisriati, ta: 2, 1935m.

    -    kazinufan walfalsafat al'iiliatu, du/ altiyib bu eazati, markaz nama' lilbuhuth waldirasat - aldaar alearabiat liltibaeat - lubnan/ alrayad, ta: 1, 2016m.

    -    mae alfalsafat alyunaniati, du/ muhamad eabr alrahman marhaba, manshurat euaydat - baris/ lubnan, ta: 3, 1988m.

    -    muejam alfalasifati, du/ jurj tarabishaa, dar altalieat - lubnan, ta: 3, 2006m.

    -    almuejam alfalasafaa, da/ murad wahibata, dar qaba' alhadithat - alqahiratu, ta: 5, 2007m.

    -    almuejam alfalisafi, majmae allughat alearabiati, alhayyat aleamat lishuuwn almatabie al'amiriat - alqahirati, bidun raqm tabeati, 1983mi.

    -    musueat 'aelam alfalsafat alearab wal'ajanibi, runi 'iili 'alfa, dar alkutub aleilmiat - lubnan, ta: 1, 1992.

    -    musueat alfalsafat walfalasifati, da/ eabd almuneim alhafnii, maktabat madbuli, tu: 3, 2010m.

    -    musueat alfalsafati, da/ eabd alrahman badwi, almuasasat alearabiat lildirasat walnashr - lubnan, ta: 1, 1984m.

    -    almawsueat alfalsafiat alearabiatu, almujalad al'awala, maehad al'iinma' alearabii - lubnan, ta: 1, 1986m.

    -    almawsueat alfalsafiat alearabiat, almujalad althaani - alqism althaani, maehad al'iinma' alearabii - lubnan, ta:1, 1988m.

    -    almusueat alfalsafiat almukhtasaratu, junathan ri w j.'uw. 'armsun, tir: fuad kamil - jalal aleashri - eabd alrashid eabd alsaadiq, almarkaz alqawmiu liltarjamat - alqahiratu, ta: 1, 2013m.

    -    musueat alyahud walyahudiat walsihyawniati, du/ eabd alwahaab almasiri, dar alshuruq - alqahiratu, ta:1, 1999m.