حاجات التواصل اللغوي للمضيفين الجويين الناطقين بغير العربية

المؤلف

معيد في جامعة الأميرة نورة بنت عبد الرحمن بالرياض في معهد تعليم اللغة العربية للناطقات بغيرها بقسم الإعداد اللغوي المملکة العربية السعودية

المستخلص

الملخص:
تهدف هذه الدراسة إلى حصر المواقف التي يحتاج فيها المضيف الجوي إلى استخدام اللغة العربية في التواصل داخل بيئة العمل، واستخلاص الحاجات اللغوية للمضيفين الجويين الناطقين بغير العربية. وقد اتبعت الدراسة المنهج المسحي الوصفي لجمع البيانات وتحليلها؛ من أجل الإجابة عن أسئلة البحث وتحقيق أهدافه، وقد اختارت الباحثة الاستبانة أداة للبحث، وقد خلُصت الدراسة إلى عدد من النتائج، أهمها: أن أهم محيط للتواصل في بيئة العمل کان مع المسافرين بمتوسط حسابي (3.00) وانحراف معياري (0.97). وأن أبرز المهام الوظيفية التي يتعرض لها المضيف الجوي وتتطلب منه استخدام اللغة العربية هي: -إرشاد المسافرين وتنبيههم عند عدم الالتزام بقواعد وتعليمات السفر. - وعرض تعليمات الإقلاع والهبوط. - والتواصل مع المسافر في الحالات الطارئة لمعرفة مم يشکو؟، والاستماع لمشکلته.وأبرز الحاجات الثقافية التي يحتاج إليها المضيف الجوي هي استخدام العبارات المناسبة للتخاطب في المجتمع السعودي. وبناء على النتائج التي توصلت إليها الباحثة في هذه الدراسة، توصي الدراسة بما يلي: الاهتمام بإنشاء برامج تعليم اللغة لأغراض خاصة. والاهتمام بالبحث في مجال تحليل الحاجات اللغوية وإثرائه والسعي للوقوف على نماذج تسهل تحليل حاجات الدارسين. والعمل على تحليل حاجات الدارسين قبل بناء برامج تعليم اللغة لأغراض خاصة وترتيبها وفق أولويتها عند الدارسين..

الكلمات الرئيسية

الموضوعات الرئيسية


  • المصادر والمراجع العربية:

    • أبو بکر، يوسف ( 2002م)، منهج تعليم اللغة العربية للتعليم الأساسي في دول الساحل الأفريقي، الرباط: منشورات الايسسکو.
    • التنقاري، صالح (2013)، اللغة العربية لأغراض خاصة اتجاهات جديدة وتحديات، ماليزيا: الجامعة الإسلامية العالمية.
    • جابر، جمال، (2016م)،  مهارة الاستماع وتدريسها ، مجلة العربية للناطقين بغيرها عدد : 20 يناير.
    • الجعدية، جميلة (2011)، التواصل والاتصال اللغوي، عمان: مجلة رسالة التربية.
    • حسين، مختار، (2011م)، تعليم اللغة العربية لغير الناطقين بها في ضوء المناهج الحديثة، مصر: الدار العلمية للنشر والتوزيع.
    • خويلد، أسماء (2016)، قياس الدافعية للإنجاز، الجزائر: مجلة الحکمة للدراسات التربوية والنفسية.
    • الدياب،أحمد، قلعي، عمر، وآخرون، (2016م)، متعلم العربية الناطق بغيرها اکتسابه اللغة وحاجاته وتطلعاته، الرياض: مرکز الملک عبد الله بن عبد العزيز الدولي لخدمة اللغة العربية.
    • ريتشاردز، جاک، (2012م)، تطوير مناهج تعليم اللغة، ترجمة ناصر الغالي وصالح الشويرخ، ط2، الرياض: النشر والمطابع، جامعة الملک سعود.
    • سکر، شادي (2015)، تعليم اللغة العربية لأغراض خاصة (إعلامية)، شبکة الألوکة.
    • سليمان، محمود، (2010م)، تنمية مهارات التواصل الشفوي لأغراض أکاديمية خاصة لدى دارسي اللغة العربية الناطقين بغيرها، مصر: جامعة المنصورة.
    • شرف، عبد العزيز، (2000م)، المدخل إلى وسائل الإعلام، لبنان: دار الکتاب اللبناني للطباعة والنشر والتوزيع.
    • طعيمة، رشدي، مناع، محمد، (2000م)، تدريس العربية في التعليم العام نظريات وتجارب، القاهرة: دار الفکر.
    • طعيمة، رشدي،(2003م)، تعليم اللغة العربية لأغراض خاصة مفاهيمه وأسسه ومنهجياته، ندوة تعليم العربية لأغراضٍ خاصة، الخرطوم: معهد الخرطوم الدولي.
    • طعيمة، رشدي، (2004م)، تحليل المحتوى في العلوم الإنسانية، القاهرة: دار الفکر.
    • طعيمة، رشدي، الناقة، محمود، (2006م) ، تعليم اللغة اتصاليًا بين المناهج والإستراتيجيات، منشورات المنظمة الإسلامية للتربية والعلوم الثقافية-إيسيسکو.
    • §       الطوبجي، حسين، (1982م)، وسائل الاتصال والتکنولوجيا في التعليم، الکويت: دار القلم.
    • العصيلي، عبد العزيز، (2001م)، النظريات اللغوية والنفسية وتعليم اللغة العربية، الرياض: مطابع التقنية.
    • العصيلي، عبد العزيز، (2003م)، أساسيات تعليم اللغة العربية للناطقين بلغات أخرى، مکة المکرمة-جامعة أم القرى.
    • علي، أسامة،(2017م) ، المرجع في تعليم اللغة العربية لأغراض خاصة، الرياض: مرکز الملک عبد الله لخدمة اللغة العربية.
    • علي، ريهام، (2016م)، النظريات المهمة في تدريس مهارة القراءة لغير الناطقين باللغة العربية، السودان: جامعة السودان للعلوم والتکنولوجيا.
    • علي، هداية (2009)، تحليل الحاجات اللغوية في مواقف الاتصال اللغوي لدى دارسي اللغة العربية الناطقين بغيرها، المؤتمر العالمي لتعليم اللغة العربية لغير الناطقين بها، الرياض: جامعة الملک سعود.
    • علي، هداية، (2014م)، المهام اللغوية وإشباع حاجات الاتصال اللغوي لدى متعلمي اللغة العربية من الموهوبين لغويًا، الرياض: جامعة الملک سعود.
    • عوض، أحمد (2008)، تقييم خدمات الضيافة الجوية المقدمة على متن الخطوط المصرية، مصر: جامعة قناة السويس.
    • الفوزان، عبد الرحمن، (2011)، إضاءات لمعلمي اللغة العربية لغير الناطقين بها، الرياض:مطابع الحميضي.
    • القحطاني، نهال (2018)، تحليل حاجات التواصل اللغوي للدبلوماسيين الناطقين بلغات أخرى، رسالة ماجستير، الرياض: جامعة الإمام محمد بن سعود الإسلامية.
    • المشاري، أريج، (2018)، تحليل الحاجات اللغوية الدينية لمتعلمي اللغة العربية لغة ثانية، رسالة ماجستير، الرياض: جامعة الإمام محمد بن سعود الإسلامية.
    • ناجي، هدى (2016)، الضيافة الجوية علم وفن، القاهرة: الأکاديمية الحديثة للکتاب العربي.
    • يسري، إسلام، (2008م)، منهج متکامل لتعليم العربية لأغراض دبلوماسية، رسالة ماجستير، الجامعة الإسلامية العالمية.

     

     

    المراجع والمصادر الأجنبية:

    • Association of Flight Attendants ( 2016). Flight attendant agreement, 2016-2021, Washington: AFA
    • Association of Flight Attendants (2012). Agreement between American Eagle Airlines and the flight attendants in its service as presented by the Association of Flight Attendants, CWA, AFL, CIO. Washington: AFA
    • Avers, Katrina Bedell; King, S. Janine; Nesthus, Thomas E.; Thomas, Suzanne; & Banks, Joy (2009). Flight attendant fatigue , part 1: national duty, rest, and fatigue survey, Washington, D.C.: Federal Aviation Administration
    • Crocker, David (1999). Dictionary of aviation, 2nd ed. London: A&C Black
    • IFA(2012). English for flight attendants : welcome  aboard .
    • The Association of Professional Flight Attendants (2014). American Airlines flight attendant agreement between American Air lines, Inc. and  The Association of Professional Flight Attendants, Washington, DC.: The Association of Professional Flight Attendants

     


    References:

    • 'abu bakr, yusuf ( 2002m), manhaj taelim allughat
    • alearabiat liltaelim al'asasii fi dual alsaahil al'afriqii, alribati: manshurat alayisisku.
    • altinqari, salih (2013), allughat alearabiat li'aghrad khasat aitijahat jadidat watahadiyati, malizya: aljamieat al'iislamiat alealamiati.
    •      jabir, jamal, (2016mu), maharat aliastimae watadrisuha , majalat alearabiat lilnaatiqin bighayriha eadad : 20 yanayir.
    • aljaediati, jamila (2011), altawasul waliatisal allughwi, eaman: majalat risalat altarbiati.
    • hsin, mukhtar, (2011mi), taelim allughat alearabiat lighayr alnaatiqin biha fi daw' almanahij alhadithati, masir: aldaar aleilmiat lilnashr waltawziei.
    • khuild, 'asma' (2016), qias aldaafieiat lil'iinjazi, aljazayar: majalat alhikmat lildirasat altarbawiat walnafsiati.
    • aldiab,'ahmadu, qalei, eumru, wakhrun, (2016mi), mutaealim alearabiat alnaatiq bighayriha aiktisabah allughat wahajatih watatalueatuhi, alrayada: markaz almalik eabd allah bin eabd aleaziz alduwli likhidmat allughat alearabiati.
    • ritshardiz, jak, (2012mi), tatwir manahij taelim allughati, tarjamat nasir alghali wasalih alshuwirkhi, ta2, alriyad: alnashr walmatabieu, jamieat almalik saeud.
    • skar, shadi (2015), taelim allughat alearabiat li'aghrad khasa ('iielamiatun), shabakat al'ulukati.
    • sliman, mahmud, (2010mi), tanmiat maharat altawasul alshafawii li'aghrad 'akadimiat khasat ladaa darsi allughat alearabiat alnaatiqin bighayriha, masr: jamieat almansura.
    • shraf, eabd aleaziza, (2000mi), almadkhal 'iilaa wasayil al'iielami, lubnanu: dar alkitaab allubnanii liltibaeat walnashr waltawziei.
    • taeimata, rushdi, manaei, muhamad, (2000mi), tadris alearabiat fi altaelim aleamu nazariaat watajariba, alqahirata: dar alfikri.
    • taeimatu, rishdi,(2003mi), taelim allughat alearabiat li'aghrad khasat mafahimuh wa'ususuh wamanhajiaatuhu, nadwat taelim alearabiat laghrad khasatan, alkhartumu: maehad alkhartum alduwli.
    • taeimata, rushdi, (2004mi), tahlil almuhtawaa fi aleulum al'iinsaniati, alqahirata: dar alfikri.
    • taeimati, rushdi, alnaaqatu, mahmud, (2006m) , taelim allughat atsalyana bayn almanahij wal'iistiratijiati, manshurat almunazamat al'iislamiat liltarbiat waleulum althaqafiati-'iisisku.
    • altubji, husayn, (1982ma), wasayil aliatisal waltiknulujia fi altaelimi, alkuaytu: dar alqalami.
    • aleasili, eabd aleaziza, (2001mi), alnazariaat allughawiat walnafsiat wataelim allughat alearabiati, alrayad: matabie altiqniati.
    • aleasili, eabd aleaziza, (2003mi), 'asasiaat taelim allughat alearabiat lilnaatiqin balaghat 'ukhraa, makat almukaramati-jamieat 'umi alquraa.
    • ali, 'usamat,(2017ma) , almarjie fi taelim allughat alearabiat li'aghrad khasatan, alriyada: markaz almalik eabd allah likhidmat allughat alearabiati.
    • eali, riham, (2016mi), alnazariaat almuhimat fi tadris maharat alqira'at lighayr alnaatiqin biallughat alearabiati, alsuwdan: jamieat alsuwdan lileulum waltiknulujya.
    • eali, hidaya (2009), tahlil alhajat allughawiat fi mawaqif alaitisal allughawii ladaa darsi allughat alearabiat alnaatiqin bighayriha, almutamar alealamii litaelim allughat alearabiat lighayr alnaatiqin biha, alriyad: jamieat almalik saeud.
    • eali, hidayata, (2014mi), almahamu allughawiat wa'iishbae hajat aliatisal allughawii ladaa mutaealimay allughat alearabiat min almawhubin lghwyana, alriyad: jamieat almalik saeud.
    • euad, 'ahmad (2008), taqyim khadamat aldiyafat aljawiyat almuqadamat ealaa matn alkhutut almisriati, masr: jamieat qanaat alsuways.
    • alfwzan, eabd alrahman, (2011), 'iida'at limuealimi allughat alearabiat lighayr alnaatiqin biha, alriyadi:mtabie alhumaydi.
    • alqahtani, nahal (2018), tahlil hajat altawasul allughawii lildiblumasiiyn alnaatiqin balaghat 'ukhraa, risalat majistir, alriyad: jamieat al'iimam muhamad bin sueud al'iislamiati.
    • almashari, 'ariji, (2018), tahlil alhajat allughawiat aldiyniat limutaealimi allughat alearabiat lughat thaniatan, risalat majistir, alriyad: jamieat al'iimam muhamad bin sueud al'iislamiati.
    • naji, hudaa (2016), aldiyafat aljawiyat ealam wafunu, alqahirati: al'akadimiat alhadithat lilkitab alearabii.
    • ysri, 'iislam, (2008mi), manhaj mutakamil litaelim alearabiat li'aghrad diblumasiatin, risalat majstir, aljamieat al'iislamiat alealamiatu.

     

    References and foreign sources:
    • Association of Flight Attendants ( 2016). Flight attendant agreement, 2016-2021, Washington: AFA
    • Association of Flight Attendants (2012). Agreement between American Eagle Airlines and the flight attendants in its service as presented by the Association of Flight Attendants, CWA, AFL, CIO. Washington: AFA
    • Avers, Katrina Bedell; King, S. Janine; Nesthus, Thomas E.; Thomas, Suzanne; & Banks, Joy (2009). Flight attendant fatigue , part 1: national duty, rest, and fatigue survey, Washington, D.C.: Federal Aviation Administration
    • Crocker, David (1999). Dictionary of aviation, 2nd ed. London: A&C Black
    • IFA(2012). English for flight attendants : welcome  aboard .

    The Association of Professional Flight Attendants (2014). American Airlines flight attendant agreement between American Air lines, Inc. and  The Association of Professional Flight Attendants, Washington, DC.: The Association of Professional Flight Attendants