المصادر والمراجع
                                                                                                                -    الإبدال لابن السکيت – تح. د. حسين محمد محمد شرف- ط. الهيئة العامة لشئون المطابع الأميرية- 1398هـ- 1978م.
                                                                                                                -           أسباب حدوث الحروف لابن سينا – تح. محمد حسان الطيّان، ويحيى ميرعلم- مطبوعات مجمع اللغة العربية بدمشق.
                                                                                                                -           الأصوات العربية- د. کمال بشر- ط. مکتبة الشباب– 1990م.
                                                                                                                -           أصوات اللغة – د. عبد الرحمن أيوب – ط. مکتبة الشباب.
                                                                                                                -           أصوات اللغة العربية – د. محمد حسن جبل- ط. الثالثة.
                                                                                                                -           الأصوات اللغوية د.إبراهيم أنيس – ط. الأنجلو المصرية- 1990م.
                                                                                                                -           تاج العروس للزبيدي- تح. علي شيري- ط. دار الفکر-1994م- 1414م.
                                                                                                                -           تحديد معانٍ لحروف العربية محاولات ومناهج ثلاثة- د.الموافي الرفاعي البيلي- الأولى- 1412هـ- 1992م.
                                                                                                                -    تصاقب الألفاظ لتصاقب المعاني دراسة تحليلية استقرائية للجذور الثلاثية- د. عبد الکريم محمد حسن جبل- ط. دار المعرفة الجامعية – 1999م.
                                                                                                                -           التطور النحوي لبرجشتراسر – ط. الخانجي – الثانية 1414هـ- 1994م.
                                                                                                                -           الجامع لأحکام القرآن للقرطبي ط. دار الحديث – القاهرة- 1423هـ- 2002م.
                                                                                                                -           حياة اللغة العربية أو تاريخ الأدب لحفني ناصف – ط- جامعة القاهرة- الثانية – 1958.
                                                                                                                -           الخصائص لابن جني- تح- محمد علي النجار- ط. المکتبة التوفيقية الأولى- 2015.
                                                                                                                -           دراسات في التجويد والأصوات اللغوية – د. عبد الحميد أبوسکين- ط/1989م.
                                                                                                                -           دراسات في فقه اللغة – د. صبحي إبراهيم الصالح- ط. دار العلم للملايين- الأولى 1379هـ- 1960م.
                                                                                                                -           ودراسة الصوت اللغوي- د. أحمد مختار عمر- ط. عالم الکتب- 1411هـ- 1991م.
                                                                                                                -           دلالة الألفاظ – د. إبراهيم أنيس- ط. الأنجلو المصرية- الثانية 1963م.
                                                                                                                -           ديوان الأعشى الکبير ميمون بن قيس – شرح وتعليق د.محمد حسين- ط. مکتبة الآداب بالجماميز.
                                                                                                                -           ديوان ذي الرُّمّة- تح. د- عبد القدوس أبو صالح- ط.مؤسسة الإيمان- بيروت- الأولى- 1402هـ- 1982م.
                                                                                                                -    ديوان – زهير بن أبي سلمى- شرحه أ. على حسن فاعور- ط. دار الکتب العلمية- بيروت- لبنان- الأولى – 1408هـ- 1988م.
                                                                                                                -    ديوان طرفة بن العبد- شرح مهدي محمد ناصر الدين- ط.دار الکتب العلمية-بيروت- لبنان-الثالثة- 1423هـ- 2002م.
                                                                                                                -    روايات منسوبة إلى الخليل بن أحمد في حروف الهجاء - تحليل وموازنة- د.أحمد إبراهيم الجزار – ط- الترکي- 1415هـ- 1995م.
                                                                                                                -           سر صناعة الإعراب لابن جني – تح. حسن هنداوي – دار القلم – دمشق.
                                                                                                                -           سنن أبي داود – تح. محمد محيى الدين عبد الحميد- ط.المکتبة العصرية- صيدا- بيروت.
                                                                                                                -           الصحاح (تاج اللغة وصحاح العربية)- تح. أحمد عبد الغفور عطار- ط. دار العلم للملايين- الثالثة 1404هـ- 1984م.
                                                                                                                -    عبقري اللغويين أبو الفتح عثمان بن جني – د.عبدالغفار حامد محمد هلال – ط.دار الفکر العربي –الأولى – 1426ه-2006م.
                                                                                                                -    العين للخليل بن أحمد الفراهيدي- تح- د. مهدي المخزومي- د. إبراهيم السامرّائي- ط. دار الرشيد – الجمهورية العراقية- 1980م.
                                                                                                                -           الفائق في غريب الحديث للزمخشري- ط. دار الکتب العلمية- بيروت- لبنان- الأولى- 1417هـ- 1996م.
                                                                                                                -           الفرق بين الحروف الخمسة لابن السَّيد البَطَلْيوسي- تح.د.علي زوين- ط. العاني- بغداد.
                                                                                                                -           فقه اللغة – د. علي عبد الواحد وافي في - ط. نهضة مصر- القاهرة.
                                                                                                                -           الکتاب لسيبويه – تح. عبد السلام هارون- ط. دار الجيل– بيروت.
                                                                                                                -           لسان العرب لابن منظور- تح. عبد الله علي الکبير وآخرين – ط دار المعارف.
                                                                                                                -           مبحث في قضية الرمزية الصوتية – د. البدراوي زهران – ط. دار المعارف- الرابعة- 1999م.
                                                                                                                -    المختصر في أصوات اللغة العربية دراسة نظرية تطبيقية- د.محمد حسن حسن جبل- ط. مکتبة الآداب الخامسة- 1429هـ- 2008م.
                                                                                                                -           المزهر للسيوطي – شرح: محمد أحمد جاد المولى وآخرين- ط. دار الجيل- بيروت.
                                                                                                                -           المصباح المنير للفيومي –ط. المکتبة العلمية- بيروت– لبنان.
                                                                                                                -           المعجم الاشتقاقي المُؤَصَّل لألفاظ القرآن الکريم- د. محمد حسن حسن جبل- ط. مکتبة الآداب – الثانية- 2012م.
                                                                                                                -           المفردات في غريب القرآن – للراغب الأصفهاني – ط. مکتبة نزار مصطفى الباز.
                                                                                                                -           مقاييس اللغة لابن فارس- تح. عبد السلام محمد هارون- ط.دار الجيل- بيروت- الأولى- 1411هـ- 1991م.
                                                                                                                -    المقتضب للمبرد – تح. محمد عبد الخالق عضيمة- ط.المجلس الأعلى للشئون الإسلامية – القاهرة- 1415هـ- 1994م.
                                                                                                                -           من قضايا فقه اللسان- د. الموافي الرفاعي البيلي– ط.المنصورة- الأولى- 1438هـ- 2017م.
                                                                                                                References
                                                                                                                - al'iibdal liabn alsakit - taha. du. husayn muhamad muhamad sharaf- ta. alhayyat aleamat lishyuwn almatabie al'amiriati- 1398hi- 1978m.
                                                                                                                - 'asbab huduth alhuruf liaibn sina - taha. muhamad hasaan altyan, wayahyaa mireilm- matbueat majmae allughat alearabiat bidimashaqa.
                                                                                                                - al'aswat alearabiati- du. kamal bishar- ta. maktabat alshabab- 1990m.
                                                                                                                - 'aswat allughat - da. eabd alrahman 'ayuwb - ta. maktabat alshababi.
                                                                                                                - 'aswat allughat alearabiat - du. muhamad hasan jabala- ta. althaalithati.
                                                                                                                - al'aswat allughawiat di.'iibrahim 'anis - ta. al'anjilu almisriati- 1990m.
                                                                                                                - taj alearus lilzubidi- tah. ealiin shiri- ti. dar alfikri-1994m- 1414m.
                                                                                                                - tahdid mean lihuruf alearabiat muhawalat wamanahij thalathat- da.almuafi alrifaeii albili- al'uwlaa- 1412hi- 1992m.
                                                                                                                - tasaqib al'alfaz litusaqib almaeani dirasatan tahliliatan aistiqrayiyatan liljudhur althulathiati- da. eabd alkarim muhamad hasan jabala- ta. dar almaerifat aljamieiat - 1999m.
                                                                                                                - altatawur alnahwiu libirjishtirasar - ta. alkhanijii - althaaniat 1414hi- 1994m.
                                                                                                                - aljamie li'ahkam alquran lilqurtubii ta. dar alhadith - alqahiratu- 1423hi- 2002m.
                                                                                                                - hyat allughat alearabiat 'aw tarikh al'adab lihafni nasif - ta- jamieat alqahirati- althaaniat - 1958.
                                                                                                                - alkhasayis liabn jini- taha- muhamad ealiin alnajaar- ta. almaktabat altawfiqiat al'uwlaa- 2015.
                                                                                                                - dirasat fi altajwid wal'aswat allughawiat - du. eabd alhamid 'abuskin- ta/1989m.
                                                                                                                - dirasat fi fiqh allughat - du. subhi 'iibrahim alsaalihi- ta. dar aleilm lilmalayini- al'uwlaa 1379hi- 1960m.
                                                                                                                - wdirasat alsawt allughwi- du. 'ahmad mukhtar eumr- ta. ealim alkutub- 1411hi- 1991m.
                                                                                                                - dilalat al'alfaz - du. 'iibrahim 'anis- ta. al'anjilu almisriati- althaaniat 1963m.
                                                                                                                - diwan al'aeshaa alkabir mimun bin qays - sharh wataeliq du.muhamad husayn- ta. maktabat aladab bialjamamiza.
                                                                                                                - diwan dhi alrrmmt- taha. du- eabd alquduws 'abu salih- ta.muasasat al'iiman- bayrut- al'uwlaa- 1402hi- 1982m.
                                                                                                                - diwan - zuhayr bin 'abi salmaa- sharhuh 'a. ealaa hasan faewr- ta. dar alkutub aleilmiati- bayrut- lubnan- al'uwlaa - 1408hi- 1988m.
                                                                                                                - diwan tarafat bin aleabdi- sharah mahdi muhamad nasir aldiyn- ta.dar alkutub aleilmiatu-birut- lubnan-althaalithati- 1423hi- 2002m.
                                                                                                                - rawayat mansubat 'iilaa alkhalil bin 'ahmad fi huruf alhija' - tahlil wamuazanatu- da.'ahmad 'iibrahim aljazaar - ta- alturki- 1415hi- 1995m.
                                                                                                                - sr sinaeat al'iierab liabn jiniyi - taha. hasan hindawiun - dar alqalam - dimashqa.
                                                                                                                - sunan 'abi dawud - taha. muhamad mahyaa aldiyn eabd alhumidi- ta.almaktabat aleasriati- sayda- bayrut.
                                                                                                                - alsihah (taj allughat wasihah alearabiati)- taha. 'ahmad eabd alghafur eatar- ta. dar aleilm lilmalayini- althaalithat 1404hi- 1984m.
                                                                                                                - eabaqariu allughawiiyn 'abu alfath euthman bin jini - d.eabdalghafar hamid muhamad hilal - ta.dar alfikr alearabii -al'uwlaa - 1426h-2006m.
                                                                                                                - alein lilkhalil bin 'ahmad alfarahidi- tahi- du. mahdii almakhzumi- du. 'iibrahim alsamrrayy- ta. dar alrashid - aljumhuriat aleiraqiati- 1980m.
                                                                                                                - alfayiq fi gharayb alhadith lilzumakhshari- ta. dar alkutub aleilmiati- bayrut- lubnan- al'uwlaa- 1417hi- 1996m.
                                                                                                                - alfarq bayn alhuruf alkhamsat liaibn alsayd albatalywsy- tah.d.eali zuin- ta. aleani- baghdad.
                                                                                                                - faqah allughat - da. eali eabd alwahid wafi fi - ta. nahdat masir- alqahirati.
                                                                                                                - alkitab lisibwih - taha. eabd alsalam harun- ta. dar aljili- birut.
                                                                                                                - lisan alearab liaibn manzurin- tah. eabd allah ealii alkabir wakhrin - t dar almaearifi.
                                                                                                                - mabhath fi qadiat alramziat alsawtiat - du. albadrawi zahran - ta. dar almaearifi- alraabieati- 1999m.
                                                                                                                - almukhtasar fi 'aswat allughat alearabiat dirasat nazariat tatbiqiatun- du.muhamad hasan hasan jabala- ta. maktabat aladab alkhamisati- 1429hi- 2008m.
                                                                                                                - almizhar lilsuyutii - sharha: muhamad 'ahmad jad almawlaa wakhrin- t. dar aljili- birut.
                                                                                                                - almisbah almunir lilfayumi -ta. almaktabat aleilmiati- bayrut- lubnan.
                                                                                                                - almuejam aliashtiqaqii almuassal li'alfaz alquran alkarim- du. muhamad hasan hasan jabala- ta. maktabat aladab - althaaniatu- 2012m.
                                                                                                                - almufradat fi gharayb alquran - lilraaghib al'asfahanii - ta. maktabat nizar mustafaa albaz.
                                                                                                                - maqayis allughat liabn fars- taha. eabd alsalam muhamad harun- ta.dar aljili- bayrut- al'uwlaa- 1411hi- 1991m.
                                                                                                                - almuqtadab lilmubrad - taha. muhamad eabd alkhaliq eudaymatun- ta.almajlis al'aelaa lilshuyuwn al'iislamiat - alqahiratu- 1415hi- 1994m.
                                                                                                                -        man qadaya fiqh allisani- du. almuafi alrifaeii albili- ta.almansurat- al'uwlaa- 1438hi- 2017m.